Khare Kon खरे कोण Who Is Real? k2

अनुक्रमणिका

खरे कोण Who Is Real? Khare Kon

सामाजिक अनुभव समालोचनात्मकपणे ऐकते आणि बद्दल चौकशी करणारे प्रश्न उपस्थित करायला आले पाहिजे.

खरे कोणी एक मराठी कथा असून यामध्ये राजा व सेवक यांच्यामधील नात्याला दर्शवले आहे.

वर्णन: Khare Kon

प्रत्येकाने आपल्या परिस्थितीचा वैचारिक दृष्टिकोनातून विचार करावा. नको त्या भ्रमात राहू नये.आयुष्यात येणारी वादळ किंवा भविष्य हे आपल्या निर्णयावर ठरतात. परिस्थितीचा योग्य विचार करूनच निर्णय घेणे किती आवश्यक आहे. हे पुढील पाठावरून आपणास शिकावयास मिळेल.

कथा Khare Kon

एका देशात एक राजकुमार राज्य करीत होता. लहानपणीच त्याचे आई वडील वारले असल्याने त्याच्यावरच राज्याचा सारा भार होता. रोज तो भिकाऱ्यांना अन्नदान करीत असे. सर्व लोक राजाला आशीर्वाद देत असे. त्यांच्या आशीर्वादाने तो भारावून जात. स्मित हास्य करून त्यांच्या आशीर्वाद ग्रहण करीत असे. त्याचे लग्न झाले नसल्यामुळे त्याला पुढे मागे काहीच व्याप नव्हता. त्यामुळे त्याला कसली चिंता देखील नव्हती. प्रजेलाच आपले कुटुंब समजून तो रहात असे.

एकदा एक तरुण मनुष्य राजकुमार कडे आला.

तरुण: (राजाला म्हणाला) महाराज, आपण फार दानी असे मी ऐकले आहे. म्हणून मी आपणाकडे थोडी मदत मागण्यासाठी आलो आहे. मी एक हतभागी मनुष्य आहे. माझे आई–वडील लहानपणीच मला सोडून देव घरी निघून गेले. पुढे मी फार कष्टात आयुष्य काढले. तशातच थोड्या दिवसांपूर्वी मी लग्न केले. पण माझी साडेसाती काही संपली नाही. अजून लग्नाला दोन महिने देखील झाले नाही तर तोच माझी बायको वारली. तिच्या क्रियाकर्मासाठी सुद्धा माझ्याजवळ पैसे नाहीत. त्यासाठी मी आपल्याजवळ दहा मोहरा मागण्यास आलो आहे. कृपा करून तेवढी मदत करा. मी आपला आजन्म सेवक राहील. त्यासाठी मी मोबदला देखील मागणार नाही.”

राजकुमार: “एवढेच ना! मी तुला शंभर मोहरा देतो. जा, आपल्या बायकोचे क्रिया कर्म उरक आणि गरिबांना दानधर्म देखील कर. तू परत आल्यावर मी तुला नोकर म्हणून काम देईन आणि पगार पण देईन. Khare Kon

(दोन दिवस झाल्यावर तो तरुण आला व राजाकडे नोकरीला लागला. काही दिवस गेल्यावर राजकुमार त्याला पगार देऊ लागला.)

तरुण: महाराज! आपल्याकडे मला कशाची उणीव आहे? जर कधी गरज लागली तर मी मागेन तुमच्याजवळ.

(तरुणाने पगार घेतला नाही. राजकुमार ने देखील काही विशेष अग्रह केला नाही. दिवसा मागून दिवस गेले. हळूहळू राजकुमार ने संपूर्ण भार त्या तरुणावरच टाकला. त्या तरुणाच्या कारकिर्दीला काही दिवस गेले. एक दिवस तरुण राजकुमाराकडे आला.)

तरुण: महाराज! आपण विनाकारण पाण्यासारखा पैसा खर्च करीत आहात. खर्च थोडा कमी केल्यास बरे पडेल, असा खर्च केल्यास किती दिवस पुरेल! नंतर आपला खर्च कसा भागणार?

महाराज: त्याची कशाला काळजी. मला बायको नाही, मुलं नाही, कसला देखील व्याप नाही. समजा झाला सर्व खजिना रिकामा तर काय माझी प्रजा मला मदत करणार नाही?

तरुण: तसं नाही महाराज पण आपण विचाराने खर्च केला पाहिजे.

Khare Kon

महाराज: अरे! भिक्षुक रोज दान घेतल्यावर मला आशीर्वाद देऊन जातात. त्यांच्या त्या आशीर्वादाचे मोल काहीच नाही का? माझ्यावर जर प्रसंग आलाच तर ते धावून येणार नाहीत का? आज मी त्यांना जेवू घातले तर उद्या ते मला घालतीलच ना?

तरुण: असल्या आशीर्वादांवर विश्वास ठेवून काही होते का महाराज?

(दुसऱ्या दिवशी भटभिक्षुकांची जेवणे चालली असता राजाने विषय काढला.)

महाराज: आपण सर्व दररोज माझ्याविषयी आदर दाखवून माझ्यासाठी वेळ पडल्यास वाटेल तो तयार करण्यास तयार असल्याचे सांगता, यावर आमचा हा नोकर मुळीच विश्वास करीत नाही. मी त्याला पुष्कळ सांगून पाहिले. मग आता तुम्हीच बोला हेच सर्व खरे की खोटे?

हुशार भटभिक्षुक: त्याच्या बोलण्यावर किंवा सांगण्यावर आपण काय विश्वास ठेवता? तो नोकर एक नंबरचा चोर आहे. तो आपल्याकडे रोज रोज चोरी करतो. त्याच्यावर तुम्हीच चांगली नजर ठेवा.

(इतर सर्व भट भिक्षुकांनी या गोष्टीला दुजोरा दिला. महाराजांनी तरुणाला बोलवले.)

महाराज: या सर्व भटभिक्षुकां प्रमाणे तुम्ही दररोज चोरी करता. याबद्दल तुमचे काय म्हणणे आहे?

तरुण: होय महाराज, त्या लोकांचे म्हणणे अगदी खरे आहे. मी आपल्या खजिन्यातील बरेच धन चोरले आहे!

महाराज: पगार न घेण्याचे सोंग दाखवून पाठीमागे पापकृत्य केलेस काय? जा, तुझे काळे तोंड यापुढे मला दाखवू नकोस.

(असा शाब्दिक संघर्ष होताच नोकर राजवाड्यातून बाहेर पडला. तो थेट नदी पार करून गेला. तेथे त्याने चोरीच्या द्रव्याने एक मोठा वाडा बांधला. राजकुमारचा दानधर्म पूर्ववत चालूच होता. तो तरुण गेल्यानंतर सुमारे एक वर्ष झाले असेल.)

महाराज: (भटभिक्षुक जेवत आहेत) मित्र हो! हे माझ्याकडील शेवटचे जेवण. आता माझ्याजवळ एक पैसाही शिल्लक नाही. आतापर्यंत तुम्ही मला आशीर्वाद दिलेत वचने दिलीत. खरोखरच उद्यापासून माझा सर्व भार आपणावर येऊन पडला आहे. तुम्ही आपले वचन पाळाल याची मला पूर्ण खात्री आहे.

हुशार भटभिक्षुक: महाराज! आपण दान धर्मातच विनाकारण जास्त द्रव्य खर्च केले आहे. तेव्हा ते दानाचे पुण्य आपल्या जास्त उपयोगी पडेल. ते भिकारीच आपली जास्त सहायता करू शकतील.

(त्याला दुजोरा देत जेवण करून ढेकरा देत सर्व मित्र निघून गेले. राजकुमाराकडे त्यांनी वळून सुद्धा पाहिले नाही.)

महाराज: (भिकाऱ्यांना) तुम्ही माझ्यासाठी काय वाटेल ते करण्यास तयार आहात ना? माझ्याजवळ आता काही नाही म्हणून तुम्ही माझा भार आपल्यावर घ्या.

भिकारी: भटभिक्षूकांना बोलावून जेवणे दिली तर धन संपणारच, आम्ही बोलून चालून भिकारी आमच्याजवळ काय असणार? ते काम मोठे लोक करतील. त्यांच्याजवळ धन असणारच आणि समजा ते जर तुम्हाला पोसु शकले नाहीत, तर या आमच्याबरोबर भीक मागायला.

(राजकुमार निराश झाला. आता त्याला त्या नोकऱ्याची आठवण झाली. त्याने त्यावेळेसच सूचना दिली होती इतक्यातच घोड्यांच्या टापांचा आवाज ऐकू आला.) Khare Kon

तरुण: महाराज! मी तेव्हा जे म्हटले होते तसेच झाले ना! कोण आले का आता आपल्या मदतीला? मला हे भविष्य दिसत होते आणि म्हणूनच मी आपले पुष्कळचे धन चोरून नेले. आपण काळजी करू नका. त्या धनानेच मी आपल्यासाठी एक वाडा नदीपलीकडे बांधला आहे. तेथे आपण सुखाने आणि आनंदाने राहू.